کلمه شرکت به معنی شریک شدن دو یا چند نفر در اموری خاص جهت رسیدن به اهدافی مشترک است. هدف از این اجتماع اگر کسب و کار و امور تجاری باشد، شرکت را تجاری گویند و اگر شرکاء اهدافی غیر از تجارت و کسب و کار داشته باشند شرکت حقوقی و یا مدنی خواهد بود.
شرکت های تجاری دارای دسته بندی هشت گانه بوده که تفاوت آن ها در نام و نحوه ثبت آن ها است. شرکت های تجاری شامل شرکت سهامی عام، شرکت سهامی خاص، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت مختلط سهامی، شرکت مختلط غیرسهامی، شرکت تعاونی، شرکت تضامنی و شرکت نسبی میباشد.
در این مقاله قصد داریم از این دسته بندی هشت گانه شما را با شرکت های تضامنی و نسبی، تعریف و نحوه ثبت آن ها و همچنین تفاوت و شباهت های آن ها آشنا کنیم. برای شروع لازم است تعریفی از هر دو شرکت تضامنی و نسبی ارائه گردد و سپس با مقایسه این شرکت ها با تفاوت ها و شباهت هایشان بیش از پیش آشنا شد.
شرکت تضامنی چیست؟
بر اساس ماده 116 قانون تجارت شرکتی را شرکت تضامنی گویند که تحت اسم مخصوص بین دو یا چند نفر برای امور تجاری با مسئولیت تضامنی تشکیل میگردد. اگر دارایی های شرکت برای تادیه بدهی های شرکت کافی نباشد هریک از شرکاء به صورت شخصاً و تضامنی مسئول پرداخت قروض و دیون شرکت میباشند و هر قراری غیر از آنچه گفته شد بین شرکا در برابر شخص ثالث فاقد ارزش و اعتبار قانونی خواهد بود. در نحوه نامگذاری این شرکت ها استفاده از عبارت شرکت تضامنی به همراه اسامی شرکاء اجباری است، در صورتیکه نام شرکت مشتمل بر نام تمامی شرکاء نباشد باید از عبارت (و شرکاء) و یا (و برادران) در نامگذاری بعد از اسم شریک و یا شرکاء ذکر شده استفاده گردد. ثبت شرکت تضامنی بعد از انجام اموری از قبیل تعیین نام شرکت، مشخص کردن موضوع شرکت و مدت زمان فعالیت آن، تعیین میزان سرمایه نقدی و تسلیم سرمایه غیرنقدی هریک از شرکاء، تعیین شرایط تقسیم سود و زیان و قوانین مربوط به انحلال و یا فوت هر یک از شرکاء قابل انجام خواهد بود. بعد از انجام امور گفته شده آنچه نیاز است دو برگ تقاضانامه، دو برگ شرکت نامه، دو نسخه اساسنامه، کپی از شناسنامه تمامی شرکاء و در صورت لزوم مجوز از مراجع ذیصلاح جهت ثبت شرکت است.
شرکت نسبی چیست؟
بر اساس ماده 183 قانون تجارت شرکتی را شرکت نسبی گویند که تحت اسم مخصوص جهت انجام امور تجاری بین دو یا چند نفر تشکیل میگردد به گونه ای که مسئولیت هر یک از شرکاء به نسبت میزان سرمایه ای است که از طرف آن شخص در شرکت گذاشته می شود. در این نوع از شرکت ها واژه نسبیت به این معنا است که اگر دارایی های شرکت برای تادیه قروض و بدهی های آن کافی نباشد، هر یک از شرکاء به نسبت سرمایه خود نسبت به پرداخت این قروض مسئول هستند. به عنوان مثال شخصی که تنها 20 درصد از سرمایه کل شرکت را آورده باشد نسبت به پرداخت تنها 20 درصد از بدهی شرکت نیز مسئول خواهد بود. در نحوه نامگذاری این شرکت ها استفاده از عبارت شرکت نسبی به همراه اسامی شرکاء اجباری است، در صورتیکه نام شرکت مشتمل بر نام تمامی شرکاء نباشد باید از عبارت (و شرکاء) یا (و برادران) در نامگذاری بعد از اسم شریک و یا شرکاء ذکر شده استفاده گردد. مراحل ثبت شرکت نسبی بعد از انجام اموری ار قبیل مشخص نمودن حداقل دو شریک، پرداخت کلیه سرمایه نقدی و تسلیم سرمایه غیرنقدی و تعیین نام شرکت با فرمول ذکر شده (استفاده از عبارت نسبی و حداقل نام یک شریک) قابل انجام خواهد بود. بعد از انجام امور گفته شده آنچه نیاز است دو برگ تقاضانامه، دو برگ شرکت نامه، دو نسخه اساسنامه، تکمیل فرم تعیین نام به ترتیب الویت، گواهی سوء پیشینه اعضای هیأت مدیره و مدیرعامل، مجوز از مراجع ذیصلاح در صورت لزوم، صورتجلسه مجمع عمومی موسسین در دو نسخه، صورتجلسه هیأت مدیره در دو نسخه جهت ثبت شرکت میباشد.
بیشتر بدانیم: راهنمای پلمپ دفاتر قانونی در سال 99
شباهت های شرکت تضامنی و شرکت نسبی در چیست؟
شرکت های تضامنی و نسبی هر دو دارای موضوع فعالیت مشترک یعنی امور تجاری میباشند. حداقل تعداد شرکاء در هر دو شرکت دو نفر و حداکثر تعداد آن ها از لحلظ قانونی تعیین نگردیده است، این شرکاء میتوانند افراد حقیقی و یا حقوقی باشند. هر دوی این شرکت ها نمونه ای کامل از شرکت اشخاص هستند، به این معنی که اگر به هر دلیلی شرکت منحل شود و دارایی های آن کفاف پرداخت تمامی قروض و دیون شرکت را ندهد، هریک از بستانکاران میتواند اموال شخصی هریک از شرکاء را توقیف نماید. در شرکت های تضامنی و نسبی مانند شرکت با مسئولیت محدود، شرکاء باید از بین خود و یا خارج از شرکت شخص یا اشخاصی را به عنوان مدیر شرکت، قبل و یا بعد از تشکیل شرکت، انتخاب نمایند. این انتخاب میتواند از طریق اکثریت آرا صورت پذیرد. ارزش رأی افراد با هم برابر است مگر در اساسنامه و یا شرکت نامه قید شود ارزش رأی متناسب با میزان سرمایه میباشد. در این نوع شرکت ها عزل مدیر نیز با رأی گیری امکان پذیر است و خود مدیر حق شرکت در این رأی گیری را ندارد. نقل و انتقال سهم الشرکه در هر دو شرکت تضامنی و نسبی منوط به رضایت تمامی شرکاء میباشد. نحوه تقسیم سود در هر دو شرکت تضامنی و نسبی یکسان است به این معنی که در وهله اول مطابق آنچه در شرکت نامه مقرر شده عمل میگردد، اگر در شرکت نامه حکمی وجود نداشته باشد، تقسیم سود بر اساس سهمی که هریک از شرکاء از سرمایه شرکت دارند انجام میپذیرد. انحلال هر دو شرکت نیز با احکام و شرایط یکسان انجام میپذیرد به این معنا که این شرکت ها با رضایت تمامی شرکاء منحل میگردند.
بیستر بخوانیم: راهنمای صفر تا صد ثبت برند تجاری
تفاوت های شرکت تضامنی و شرکت نسبی در چیست ؟
علی رغم تمامی شباهت های گفته شده دو شرکت تضامنی و نسبی دارای یک تفاوت عمده و اساسی هستند که این تفاوت در نام آن ها نیز مشهود است. این تفاوت زمانی است که سرمایه شرکت کفاف پرداخت بدهی و دیون شرکت را ندهد در این صورت شرکاء در شرکت تضامنی هر یک در قبال پرداخت تمامی بدهی طلبکاران از شرکت مسئول هستند و طلبکاران میتوانند از هر کدام از شرکاء خواهان تمامی مطالبات خود باشند. این درصورتی است که در شرکت های نسبی هر کدام از شرکاء به نسبت سرمایه خود مسئول پرداخت بدهی شرکت میباشند. به عنوان مثال بدهی ششصد میلیونی در یک شرکت تضامنی با 3 شریک این امکان را برای طلبکار فراهم میآورد که طلب خود را از هر کدام از 3 شریک که بخواهد درخواست نماید و هر 3 شریک دارای مسئولیت یکسان در قبال پرداخت کل بدهی ششصد میلیونی هستند. اما در یک شرکت نسبی دارای بدهی ششصد میلیونی با 3 شریک که قدرالسهم شریک اول 50 درصد و هرکدام از دو شریک دیگر 25 درصد از سرمایه کل شرکت است شریک اول با 50 درصد از سهم شرکت مسئول پرداخت سیصد میلیون از بدهی و دو شریک دیگر با سهم 25 درصد از سرمایه هرکدام مسئول پرداخت یکصدو پنجاه میلیون از بدهی هستند.
**این محتوا تبلیغاتی است**
